Yükseköğretim Mezun Belgesi Sorgulama Sistemi Nasıl Çalışıyor?



YÖK Başkanı Saraç: - "Mezunlarımızı gereksiz işlem ve masraftan korumak, sahte diploma hadiselerini önlemek için kurulumuz bünyesinde 'Yükseköğretim Mezun Sorgulama ve Doğrulama Sistemi'ni oluşturduk"

Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanlığı, diploma sahteciliğini engellemek amacıyla yükseköğretim kurumları mezunlarına ait verilerin toplandığı "Yükseköğretim Mezun Sorgulama ve Doğrulama Sistemi"ni e-devlet kapısı üzerinden hizmete açtı. Sisteme şu ana kadar 6 milyon 200 bin mezuna ait verilerin girildiği bildirildi.

YÖK Başkanı Yekta Saraç, Türksat AŞ Genel Müdürü Ensar Gül'ün de katıldığı YÖK Başkanlık binasındaki tanıtım toplantısında yaptığı konuşmada, yükseköğretimin gittikçe yaygınlaştığını ve sisteme giren mezun öğrenci sayısının hızla artığını söyledi.

Yükseköğretimdeki öğrenci sayısının 6 milyonun üzerine çıktığını, buna her yıl 1 milyondan fazla öğrencinin eklendiğini belirten Saraç, mevcut durumda mezun sayısının da katlamalı olarak artacağını bildirdi.

Sistemin büyümesiyle güvenlikle ilgili açıkların da ön plana çıktığını dile getiren Saraç, "sahte diploma" konusunda basında sıkça haberlerin yer aldığını hatırlattı.

İş başvurusu yapan mezunların birden fazla mezuniyet belgesine ihtiyaç duyduğunu, bu işlemler için evrak ücreti ödediğini ve üniversitelerin idari birimlerinin de gereksiz iş yüküyle karşılaştıklarını anlatan Saraç, "Bu sorunları adreslemek, mezunlarımızı gereksiz işlem ve masraftan korumak, sahte diploma hadiselerini önlemek için kurulumuz bünyesinde 'Yükseköğretim Mezun Sorgulama ve Doğrulama Sistemi'ni oluşturduk" diye konuştu.

Sistemin, yükseköğretim kurumlarından mezun öğrencilere ait mezuniyet verilerinin toplandığı bir "veri tabanı" olduğuna dikkat çeken Saraç, "Bu veri tabanında bugün itibariyle son 5 yıla ait 3 milyon 840 bin kayıt yer almaktadır ve son 5 yılın mezunlarının yüzde 99'dan fazlası sisteme kaydedilmiştir. 2010 yılı öncesine ait olanları da eklediğimizde, halihazırda 6 milyon 200 bin mezunun bilgileri sisteme girilmiş bulunmaktadır" ifadesini kullandı.

Geriye doğru tüm mezunların sisteme kaydedilmesi işlemlerinin de hızla devam ettiğini vurgulayan Saraç, kısa süre içinde tüm mezunları sisteme entegre etmeyi planladıklarını bildirdi.

Saraç, sistem sayesinde mezun olan öğrencilerin, mezuniyet bilgilerine e-devlet kapısı üzerinden "Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı" başlığı altındaki bölümde yer alan "Yükseköğretim Mezun Belge Sorgulama ve Doğrulama" seçeneğine giriş yaparak erişebileceklerini vurgulayarak, "Ayrıca mezunların başvurduğu kurumlar da aynı veriye gerektiğinde erişerek, ellerindeki diploma örneğinin gerçekliğini teyit etmiş olacaklardır" dedi.

Bu yıl bütün devlet üniversitelerinde elektronik kayda geçtiklerini hatırlatan Saraç, şunları kaydetti:

"Böylece 300 bini aşan sayıda öğrenci ve ailesi ilk kez kayıt işlemlerini daha hızlı ve daha ekonomik bir şekilde gerçekleştirdi. Öğrenci dostu bir YÖK oluşturmak için gerçekleştirdiğimiz faaliyetler kapsamında öğrencilerimize, kayıt esnasında ve öğrencilikleri boyunca teknolojik imkanlardan yararlanarak kolaylıklar sağlamak istiyoruz."

"E-devlet kapısı kullanıcısı 25 milyonu aştı"

Türksat AŞ Genel Müdürü Ensar Gül de YÖK'le işbirliği içinde güzel hizmetleri e-devlet kapısına taşıdıklarını söyledi.

Bu yıl 300 binin üzerinde öğrencinin kayıtlarını e-devlet üzerinden yaptırdığını anlatan Gül, kayıt olacak öğrencilerin birden fazla belgeyi e-devlet üzerinden alabilmelerini sağladıklarını anımsattı.

Bu hizmetlerin sayısını artıracaklarını belirten Gül, "Bugün itibarıyla e-devlet kapısındaki kullanıcı sayısı 25 milyonu aştı. Bin 300'ün üzerinde hizmet var. 200'den fazla kurumun hizmetlerini vatandaşlarımıza sunuyoruz. Amacımız YÖK gibi diğer kurumlarla da yakın işbirliği yaparak bu hizmetlerin sayısını arttırmak. Hizmet sayısını artınca tabi ki kullanıcı da artıyor. Hedefimiz 25 milyon olan kullanıcı sayısını 2016 sonunda 30 milyona çıkarmak" dedi.

Mezun belge sorgulama sisteminin; özel sektör, devlet kurumları, üniversiteler ve şahısların kullanımı için önemli olduğunu vurgulayan Gül, sistemin hayırlı olması temennisinde bulundu.

YÖK Bilgi İşlem Daire Başkanı Hasan Lale, sistemin kullanımı hakkında bilgi verdi.

Daha sonra sistemin açılışı yapılarak 'örnek sorgulama' ile sistem tanıtıldı.

Sistem nasıl çalışıyor?

Üniversiteler, mezun olan öğrencilerinin diplomalarında yazılı olan tüm bilgileri sisteme giriyor.

E-devlet kapısından TC kimlik numarası ve şifresi ile giriş yapan kişi, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı adı altında yer alan bölümde, "Yükseköğretim Mezun Belgesi Sorgulama" kısmına giriş yaparak, kendi mezuniyet bilgilerini içeren belgeyi bastırabiliyor ve bu belgeyi beyan edeceği kamu kurumu veya özel şirkete verebiliyor.

Yükseköğretim Mezun Belge Sorgulama ve Doğrulama Sistemi Giriş için Tıklayınız

Mezun belgesinin sağ üst köşesinde bulunan barkod üzerinde kişiye özel bir numara bulunuyor. Diploma ile birlikte ibraz edilecek bu belgeyi alan kişiler istedikleri takdirde barkod numarasını kullanarak yine e-devlet kapısı üzerindeki "Yükseköğretim Mezun Belgesi Doğrulama" bölümünden belgenin doğrulamasını yapabiliyor.

Mezunların bilgilerinde bir hata ya da eksiklik olması durumunda sistem üzerinden hata bildirimi yapılabiliyor.

Veri Değişim Protokolü yapılan kurumlar

Mezun verileri aynı zamanda yapılan veri değişim protokolleri kapsamında kamu kurumları ile paylaşılacak. Protokol yapılan kurumlara verilen giriş izni ile kişilerin mezuniyet bilgilerinin kontrol edilmesi mümkün hale gelecek. Kurumlardan bazıları şöyle:

Askerlik hizmetleri için Asker Alma Dairesi (ASAL), sağlık hizmetleri için Sosyal Güvenlik kurumu (SGK), yurt ve burs işlemleri için Kredi Yurtlar Kurumu, Dikey Geçiş, KPSS, ALES sınavları için ÖSYM, Türkiye bursları için Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları, Personel alımı için Başbakanlık.

Sistemin Veri Güvenliği

Sistemin veri güvenliği için mezun bilgileri sadece üniversitelerce yüklenebilecek. Bu kapsamda her üniversiteye ayrı bir şifre verilerek, giriş izni verilen her fakülte ve bölüm için belirlenen kodlar kullanılacak. Yetkilendirilmemiş kişi ve kurumların bilgilere erişimi mümkün olmayacak. Verilerin doğruluğundan ve güncellenmesinden de yine üniversiteler sorumlu olacak.